چگونه یک ساختمان هوشمند می‌شود؟

عصر نوین تکنولوژی موجب شده است خواه ناخواه بسیاری با آن همسو شوند و حتی به آن احتیاج پیدا کنند. برای همین هم هر روز شاهد آن هستیم که تکنولوژی به سرعت راه خود را باز کرده و حالا به خانه بسیاری نیز نفوذ کرده است. نفوذی سرعتی که شاید بسیاری متوجه ورود آن نشده و ناخودآگاه پذیرایش هستند و از آن استفاده می‌کنند.

هوشمند شدن ساختمان‌ها از جمله این تغییرات است که در حال حاضر نه تنها در کشورهای پیشرفته و ابرشهرها بلکه در بسیاری از کشورها و شهرهای جهان سوم نیز می‌توان با ساختمان‌های هوشمند مواجه شد.

در این گزارش می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که چگونه ساختمانی را می‌توان هوشمند کرد و اصلا به چه ساختمانی هوشمند گفته می‌شود؟ همچنین می‌خواهیم به این نکته اشاره کنیم از این باور که هزینه‌های یک خانه هوشمند بالاست بیرون بیاید و بدانید یک ساختمان در صورت هوشمند بودن شاید در ابتدا برای هوشمندسازی‌اش نیاز به هزینه‌های اولیه داشته باشد؛ اما در بلند مدت می‌تواند برای بسیاری از هزینه‌های اضافی کمکی بوده و باری از روی دوش دیگر هزینه‌ها بردارد.

وقتی از ساختمان هوشمند حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم؟

شاید بسیاری تصور می‌کنند خانه هوشمند تنها به خانه‌ای گفته می‌شود که تمام دم و دستگاه و هر آنچه درون آن قرار دارد با یک سیستم مداربسته فوق پیشرفته کنترل و هدایت می‌شود. شاید این مدل ساختمان یکی از انواع ساختمان‎های هوشمند و مدرن باشد؛ اما به همین یک مدل ختم نمی‌شود و می‌توان ساختمانی را نیز هوشمند دانست که آنقدرها هم مدرن و پیشرفته نیست اما از سیستم هوشمند بهره‌مند است.

«ساختمان هوشمند ساختمانی است شامل محیطی فعال و مقرون به صرفه، به وسیله تجمیع کردن عناصر اصلی یعنی سیستم‌ها، ساختار، سرویس‌ها و مدیریت و ایجاد رابطه‌ای یکپارچه میان آنها که می‌تواند به صورت مستمر نسبت به وضعیت‌های متغیر محیط عکس‌العمل نشان داده و خود را با آنها وفق دهد و همچنین به ساکنان ساختمان این اجازه را می‌دهد از منابع موجود به صورت موثرتری استفاده کرده، امنیت و آرامش آنها را افزایش دهد.» این یک تعریف ساده و کلی از ساختمان هوشمند است.

ساختمانی را می‌توان هوشمند دانست که کنترل بسیاری از وسایل درون آن به صورت کنترل از راه دور صورت گیرد و با نصب یک سیستم یا اپلیکیشن درون گوشی همراه بتوان بسیاری از موارد درون ساختمان مانند نور، تهویه هوا، درجه حرارت، امنیت، در، پنجره، پرده و سایبان، سیستم‌های صوتی و تصویری، آیفون تصویری و ورود و خروج، آبیاری درخت و چمن و... را به وسیله گوشی همراه و از راه دور مدیریت کرد و مورد بررسی و کنترل قرار داد.

با انواع هوشمندسازی ساختمان آشنا شوید

بر همین اساس می‌توان به این نکته دست یافت که هوشمندسازی ساختمان دارای درجه‌بندی و طبقه‌بندی متفاوتی است. خانه هوشمند بی‌سیم (وایرلس) و خانه هوشمند باسیم (تحت وایر) از جمله این دسته‌بندی‌هاست. همچنین نوع دیگر دسته‌بندی از زاویه عملکرد و میزان کنترل توسط کاربر خواهد بود. در این دسته‌بندی BMS و اتوماسیون خانگی از جمله آنهاست.

البته منظور از اتوماسیون خانگی این است که بخشی از تجهیزات مثلا تهویه هوا یا نور و روشنایی تحت کنترل قرار گیرد.اما BMS زمانی گفته می‌شود کل ساختمان تحت مدیریت است. این نوع سیستم مدیریتی علاوه بر ساختمان‌های مسکونی در واحدهای تجاری و مجتمع‌های بزرگ کارکرد بسیاری دارد و برای همین هم هر روز به میزان این نوع ساختمان هوشمند اضافه می‌شود.

از دیگر روش‌های هوشمندسازی می‌توان به  روش knx اشاره کرد. با این روش می‌شود برنامه‌ریزی و یکپارچه‌سازی آسان انجام داد و از طریق یک نرم‌افزار و قابلیت پیاده‌سازی و اجرا در انواع ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری را صورت داد. Plc نیز از دیگر روش‌های هوشمندسازی است که از این طریق در نقاط کنترلی ماژول‌هایی نصب می‌شود. این ماژول ها براساس اطلاعات به دست آمده از مرکز کنترل واکنش نشان داده و برنامه مورد نظر با این روش اجرا می‌شود.

یک خانه هوشمند وسایل و لوازم هوشمند نیست، بلکه مواردی هستند که برای ایجاد یک شبکه از راه دور قابل کنترل با یکدیگر کار می‌کنند. همه دستگاه‌ها توسط یک کنترلر اصلی اتوماسیون منزل کنترل می‌شوند که اغلب به آن هاب خانه هوشمند گفته می‌شود. هاب خانگی هوشمند یک دستگاه سخت افزاری است که به عنوان نقطه اصلی سیستم خانه هوشمند عمل می‌کند و قادر به حس کردن، پردازش داده‌ها و ارتباط بی‌سیم است.

این برنامه تمام برنامه‌های مختلف را به یک برنامه خانه هوشمند متصل می‌کند که توسط صاحبان خانه قابل کنترل است. رابط کاربری اصلی سیستم می‌تواند به شکل‌های مختلفی در اختیار شما قرار گیرد که اغلب آنها بر روی دیوار نصب می‌شود و در رایانه، لپتاپ، تبلت و گوشی هوشمند در دسترس است.

بررسی ساختمان به منظور هوشمندسازی

برای آنکه یک ساختمان را هوشمند کرد باید به این موضوع توجه شود آن ساختمان به چه ابزاری جهت هوشمندسازی نیاز دارد. ابتدا باید به این موضوع توجه کرد وسایل روشنایی، سیستم سرمایش و گرمایش، لوازم الکتریکی مورد نیاز و... آیا نیاز به هوشمند شدن دارند یا امکان هوشمند کردن آنها هست؟ نوع سیم‌کشی برق، نوع سیستم گرمایش و سرمایش، نوع وسایل الکتریکی موجود در ساختمان و... همه باید مورد بررسی قرار گیرد تا در نهایت به این نتیجه رسید کدام یک از آنها قابلیت هوشمند شدن داشته و کدام نیاز به تعویض یا ارتقا به این منظور دارد و سپس متناسب با شرایط بهترین روش هوشمندسازی را انتخاب گردد.

زمانی که نیازهای هر بخش به منظور هوشمندسازی مشخص شد مهم‌ترین مرحله نصب درست این تجهیزات است که باید به خوبی انجام گیرد تا کارکرد مناسب داشته باشد. نصب مناسب و یادگیری استفاده درست از آن که اتفاقا بسیار ساده است و هر فردی که با سیستم گوشی همراه آشنایی باشد از پس آن برخواهد آمد و موجب می‌شود تا از مزیت‌های یک ساختمان با سیستم هوشمند بهره‌مند شوند.

جذابیت‌های خانه‌های هوشمند

سیستم خانه‌های هوشمند آنقدر جذاب و دارای کارایی بالاست که نه تنها ساختمان‌های لوکس و لاکچری بلکه ساختمان‌های معمولی نیز به سمت آن سوق پیدا خواهند کرد. چون علاوه بر استفاده آسان دارای ویژگی‌های مثبت دیگری از جمله آسایش، مدیریت راحت، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، بالا بردن میزان امنیت، افزایش طول عمر تجهیزات و... خواهد شد. در نتیجه کم‌تر کسی است با وجود چنین کاربری‌ها و مزایایی دوست نداشته باشد در ساختمانی که دارای سیستم هوشمند است به سر ببرد.

ساختمانی که دارای خدمات هوشمندسازی است در زمینه حفاظت از محیط‌زیست نیز بسیار اثرگذار خواهند بود. چون همانطور که اشاره شد این سیستم‌های هوشمند اصلی‌ترین کاری که می‌کنند صرفه‌جویی در مصرف انرژی ساختمان است. اتفاقی که منجر خواهد شد هم در انرژی صرفه‌جویی شود و هم در هزینه‌های سالیانه به طرز چشمگیری می‌تواند اثرگذار باشد.

از طرف دیگر چون به صورت مدیریت شده تجهیزات را می‌توان کنترل کرد از همین رو وسایل به کار گرفته شده دیرتر خراب می‌شود، دیرتر نیاز به تعویض، تعمیر و خدمات دیگر دارند. همین موضوع ناخودآگاه باعث افزایش طول عمر ساختمان و تجهیزات خواهد شد. همچنین می‌توان از بسیاری هزینه‌های تعمیر جلوگیری کرد چون در صورت بروز مشکل سریع مطلع شده و می‌توان آن را برطرف کرد. ضمن اینکه می‌توان به خوبی این تجهیزات را ارتقا داد و به روز کرد.

استفاده از محصولات با کیفیت و تولیدکنندگان معتبر که دارای خدمات نصب و خدمات پس از فروش است این اطمینان را می‌تواند به مصرف‌کننده بدهد آنچه انتخاب و مورد استفاده قرار می‌دهد یک محصول با اطمینان و با دوام خواهد بود. بنابراین اگر قصد هوشمند کردن ساختمان را دارید بهتر است از نمایندگی‌های مجازی که سال‌هاست در این زمینه تجربه دارند بهره ببرید.