فرصت های گردشگری ساحلی در 3 استان شمال کشور

5 هزار و 800 کیلومتر نوار ساحلی در شمال و جنوب کشور، ثروت طبیعی است که کمتر کشوری از آن بهره‌مند بوده و ایران با داشتن سواحل متنوع و ماسه‌ای، بندرهای تاریخی، جنگل حرا، زیستگاه‌های انواع پرندگان، جانوران، گیاهان، اسکله‌های تفریحی، تجاری و... از بهترین و بیشترین ظرفیت‌های دریایی و ساحلی بهره‌مند است. نعمتی که باعث رونق گردشگری دریایی هم شده است؛ اما همچنان به عنوان یک پدیده نوظهور به این موضوع نگاه می‌شود. این در حالیست که گردشگری دریایی در سایر نقاط جهان قدمت بالایی دارد ولی در ایران این موضوع همچون حلقه مفقوده‌ای ‎در صنعت گردشگری عمل کرده و روز به روز هم بیشتر به دست فراموشی سپرده می‌شود.

با این وجود بسیاری از کشورها با دارا بودن ظرفیت‌هایی بسیار کمتر از آنچه در ایران نهفته به این موضوع رسیده‌اند که از طریق گردشگری دریایی می‌توانند به رونق همه جانبه گردشگری و در نهایت رونق اقتصادی کشور خود دست یابند؛ اما در ایران همچنان شاهد فرصت‌سوزی در زمینه صنعت گردشگری دریایی هستیم. به طوری که ایران را از لیست کشورهایی که در این صنعت فعال هستند، حذف کرده است.

فرصت‌سوزی دریایی

به باور بسیاری از کارشناسان گردشگری، ایران دارای موقعیت‌های خاص جغرافیایی است که از دو سو به مرزهای آبی دسترسی دارد؛ در نتیجه می‌تواند در زمینه صنعت گردشگری دریایی به رشد چشمگیری در جهان برسد. به ویژه وقتی بدانیم هر ساله میلیون‌ها مسافر به سمت سواحل جنوبی و شمالی مسافرت می‌کنند؛ این موضوع می‌تواند زمینه‌ساز خوبی برای آغاز و گسترش صنعت پر رونق گردشگری دریایی برای جذب گردشگر ورودی شود. مخصوصا زمانی که آمارها حاکی از آن است که چهار استان ساحلی مازندران، هرمزگان، بوشهر و گیلان در جذب بیشترین گردشگر در صدر قرار دارد و خود گواه اهمیت گردشگری دریایی در چند سال اخیر را نشان می‌دهد. این در حالیست که تا چند سال پیش استان‌هایی مانند خراسان رضوی، شیراز و اصفهان بودند که مقام‌های نخست جذب گردشگر را در اختیار داشتند و حالا استان‌های ساحلی با قدرت گوی سبقت را از استان‌های سنتی کشور ربوده‌اند و با قدرتی روز افزود پیش‌تاز میدان‌اند.

حالا با تغییر ذائقه مردم در انتخاب مقصد گردشگری می‌توان این فرصت را مغتنم شمرد تا بیشتر از قبل این 7 استان ساحلی کشور را شناخت. 7 استانی که با توجه بیشتر به آن می‌توان امیدوار بود که روزی سردمدار جذب گردشگر داخلی و ورودی شوند؛ به شرط آنکه بتوان از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌هایی که دارد به درستی بهره برد و مسئولان دولتی، بخش خصوصی، اساتید و صاحب‌نظران حوزه گردشگری باهم‌دیگر وارد عمل شده و با الگوبرداری درست از کشورهایی که در این زمینه پیشرفت چشمگیری داشته‌اند؛ ایران را به عنوان قطب گردشگرپذیر در بخش گردشگری دریایی به جهان و گردشگران جهانی معرفی کرد. در این گزارش به 3 استان ساحلی شمالی خواهیم پرداخت و در گزارشی دیگر به 4 استان ساحلی جنوب خواهیم پرداخت.

مازندران

جذب بیش از 14 میلیون گردشگر آمار رکورد شکنی است که استان مازندران در نوروز 97 به نام خود ثبت کرد. مازندران با 340 کیلومتر ساحل و بیش از 500 کیلومتر خط کوهستانی و همچنین یک میلیون و 700 هزار هکتار عرصه جنگلی و مراتع یکی از منحصر به فردترین مناطق کشور و حتی منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود. آب و هوای مساعد، نزدیکی به پایتخت، بافت سنتی روستایی، تنوع اقلیمی، وجود 6 راه مواصلاتی بکر و زیبا که 3 محور هزار، کندوان و سوادکوه آن را به مرکز کشور متصل کرده است و... از جمله دلایلی است که موجب شده تا مازندران به عنوان مقصدی ایده‌آل برای گردشگری شناخته شود.

باداب سورت، روستای لاویج، دریاچه چورت، جنگل دالخانی، دریاچه سد لار، دریاچه الیمالات، دریاچه شورمست، جنگل‌های دو هزار، پارک جنگلی سی‌سنگان، آبشار آب‌پری، پل ورسک، دشت دریا سر، فیلبند، تله‌کابین نمک‌آبرود، روستای کندلوس، روستای جواهرده، دهکده مازیچال، تالاب میانکاله و... از جمله مناطق دیدنی این استان خوش آب و هوا هستند.

بنادر معروف استان مازندران هم شامل بنادر تجاری نوشهر، امیرآباد، فریدون کنار و بنادر صیادی بابلسر، امیرآباد، ترکمن، گز و بنادر نفتی نکا و صدرا  می‌شود. بندر نوشهر را می‌توان مهم‌ترین و قدیمی‌ترین بنادر شمال ایران نامید که از سال 1318 بنا شده و چون سالیانه کشتی‌های زیادی از آن تردد می‌کند جزو بنادر معتبر و مهم شمال شناخته می‌شود. بندر فریدون کنار هم از جمله بنادر تازه‌ساز استان مازندران است که با وجود شکل‌گیری آن از سال 69 اما از سال 86 به عنوان بندر اصلی کشور شناخته شد. از بندر امیرآباد این استان هم به عنوان حلقه طلایی کریدور بین‌المللی ترانزیت از شمال به جنوب یاد می‌شود.

استان مازندران باوجود ظرفیت پذیرش بسیار بالا در جذب گردشگر؛ اما تنها 179 مکان اقامتی به تفکیک 50 هتل، 46 متل، 68 هتل‌آپارتمان، یک مجتمع تفریحی اقامتی و 14 مهمانپذیر دارد.

گیلان

«شهر باران»، صفتی است که به این استان سرسبز کشور داده شده است. سرسبزی و خوش آب و هوایی این  استان با جنگل‌ها و ساحل بی‌نظیرش باعث شده تا این استان مقام دوم جذب بیشترین گردشگر با بیش از 8 میلیون نفر را از آن خود کند. استانی که مهم‌ترین بندر شمال ایران، یعنی بندر انزلی را در خود جای داده است. موقعیت قرارگیری این بندر در استان گیلان آن را از لحاظ گردشگری، اقتصادی و ورزشی بسیار با اهمیت کرده؛ به طوری که در گذشته این بندر با عنوان دروازه اروپا نیز شناخته می‌شد. این بندر دارای جاذبه‌های دیدنی بسیاری نظیر تالاب بین‌المللی انزلی، موج‌شکن انزلی، بنای حافظیه انزلی، کشتی تفریحی میرزا کوچک‌‌خان جنگلی، برج ساعت انزلی، موزه نظامی انزلی، بلوار ساحلی و زیبای بندر انزلی و دهکده ساحلی است.

بندرهای آستارا و کیاشهر نیز بنادر مهم دیگر این استان محسوب می‌شود. تپه مارلیک و مزارع زیتون رودبار هم مناطق زیبای این استان‌اند که آن را از سایر استان‌های شمالی متمایز می‌کند. رشت، لاهیجان، ماسوله، آستارا، تالش، فومن، رودسر، صومعه‌سرا، ماسال، املش، رضوانشهر، شفت، لنگرود، آستانه اشرفیه، سیاهکل و... مناطق زیبا و دیدنی این استان‌ است که قطعا اگر به این مناطق نرفته باشید نام آنها را شنیده و در لیست مکان‌هایی که حتما باید ببینید قرار داده‌اید.

گیلان استانی است که علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی‌اش غذاهای خوشمزه‌ای هم دارد که باب طبع بسیاری بوده و به همین دلیل این شهر از سوی یونسکو با بیش از 170 نوع غذا به عنوان «شهر خلاق غذا» ثبت شده است.

گیلان با مجموع 235 اماکن اقامتی دارای 89 هتل، 33 هتل‌آپارتمان، 64 مجتمع تفریحی اقامتی، 49 مهمانپذیر است که باتوجه به میزان گردشگری که هر ساله وارد این استان می‌شود به میزان زیرساخت‌های اقامتی بیشتر از این احساس می‌شود.

گلستان

استان گلستان به دلیل داشتن آب و هوایی بی‌نظیر، مجاورت با دریا و قدمت بالای چند هزارساله‌اش همیشه مورد توجه گردشگران بوده و هست. به همین دلیل همیشه در انتخاب یک مقصد گردشگری گلستان و شهرها و روستاهای زیبایش جزو نخستین گزینه‌هاست. جنگل‌های هیرکانی نیز امسال به ثبت جهانی رسید و این موضوع موجب شد تا بیشتر از قبل این فضا شناخته شود. 20 هتل، 5 هتل‌آپارتمان، یک مجتمع تفریحی اقامتی و 12 مهمانپذیر در مجموع 38 مکان اقامتی گلستان را تشکیل می‌دهند که نسبت به جاذبه گردشگری این استان بسیار کم است.

پارک جنگلی النگ‌دره، برج گنبد قابوس، چشمه گل رامیان، ناهارخوران، روستای زیارت، دهکده جهان‌نما، آبشار کبودوال، آبشار شیرآباد، دریاچه توشن، دیوار بزرگ، کاخ آقامحمدخان قاجار، مسجدجامع، مدرسه عمادیه و... از جمله دیدنی‌های گلستان است که در کنار آن حتما باید به دیدن ترکمن صحرا بروید تا با فرهنگی متفاوت در ایران و مردمانی بومی آشنا شوید. رفتن به بندر ترکمن و جزیره آشوراده یک تجربه فراموش نشدنی خواهد بود.

بندر ترکمن، بندر گز و بندر خواجه نفس مهم‌ترین بنادر این استان هستند. بندر گز از جمله بندرهای قدیمی شمال ایران محسوب می‌شود که در زمان محمدشاه قاجار بنا شد و بندری مهم برای ارتباط با روسیه به حساب می‌آمد. بندر ترکمن که در گذشته آن را با عنوان بندر شاه می‌شناختند نیز از بنادر مهم شمال کشور است که جاذبه‌های دیدنی و غذاهای بسیار خوش‌طعمی دارند.