گام به گام تا قله الیمستان

هیچ وقت برای اینکه تصمیم بگیرید یک طبیعت‌گرد حرفه‌ای شوید دیر نیست. نه به سن بستگی دارد و نه به جنسیت. فقط کافی است همت کنید و تصمیم بگیرد. برای شروع هم بد نیست یک جای ساده و بدون چالش باشد. تا هم مسیر شما را خسته نکند و هم برای اینکه تجهیزات‌تان را آماده کنید نیاز به صرف هزینه بالا داشته باشید.

به قول معروف آهسته و پیوسته رفتن بهترین راه برای رسیدن به هدف‌های بلندمدت است. پیشنهاد ما برای شروع یک طبیعت‌گردی که باب طبع همگان باشد؛ طبیعت‌گردی الیمستان؛ روستایی توریستی از توابع بخش مرکزی شهرستان آمل در استان مازندران است. روستایی که به «طلای سبز ایران» مشهور و دارای مه غلیظ و جنگل‌های سرسبز و انبوه بوده و طبیعت بکر و زیبای جنگل‌ها و مراتع و سرسبزی آن وصف نشدنی است.

همچنین ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن دما در فصل گرما و وجود چشمه‌سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع و دشت‌ها و آب زلال و اسب‌های زیبا از شاخصه‌های این جنگل است. از همه اینها گذشته  قله الیمستان که به قله امامزاده قاسم هم معروف است یکی دیگر از جاذبه‌های این روستاست که در زمستان و بهار کوهنوردان زیادی را به خود جذب می‌کند. از همه جالب‌تر منطقه نقش پای رستم است که تعجب همه کوهنوردان را بر می‌انگیزد.

نرسیده به قله، جای دو شهاب‌سنگ بزرگ دیده می‌شود که حفره‌هایی به عمق 10 متر ایجاد کرده‌اند. بومیان منطقه افسانه‌ای زیبا برای این چاله‌ها دارند. آنها معتقدند این گودال‌ها جای زانوهای رستم است که در این منطقه زانو زده و از آب دریا نوشیده است!

ضمن اینکه دورنمای بی‌نظیر قله دماوند، مناظر زیبای جنگلی با پوشش دشت‌های پرگل، منطقه را به مکانی مجذوب‌کننده تبدیل کرده است. در کل این جنگل منطقه‌ای است که با هوای خنک و مه‌آلود خود بهترین محل برای پیاده‌روی و لذت بردن از جاذبه‌های زیبایش است و دورنمای زیبای قله دماوند هم به زیبایی‌های الیمستان افزوده.

حالا اگر بار اولتان است که می‌خواهید دست به طبیعت‌گردی بزنید این گزارش را تا انتها بخوانید که با اطلاعات محمود بهادری، عضو انجمن کوهنوردان ایران و برنامه‌ریز و اجراکننده تورهای علمی است گردآوری شده.

لطفا بدانید که طبیعت‌گردی با پیک‌نیک فرق می‌کند

برای گام اول باید بدانید طبیعت‌پیمایی با پیک‌نیک تفاوت دارد. شما باید به این نتیجه برسید برای طبیعت‌پیمایی و برای اینکه یک مسیر را طی کنید شال و کلاه کرده‌اید وگرنه همین پارک چیتگر خودمان می‌تواند بهترین گزینه برای تفریح شما باشد. بعد از آنکه این تفاوت را برای طبیعت‌پیمایی خود قائل شدید حالا نوبت آن است طبعیت‌گردان‌هایی را پیدا کنید که بتواند به بهترین شکل سرویس‌دهی این طبیعت‌پیمایی را به شما بدهد. در این سال‌ها افراد زیادی هستند که چه با مجوز چه بدون مجوز فراخوان‌هایی را برای طبیعت‌گردی از طریق تبلیغات مختلف شهری اعلام می‌کنند و شما در وهله اول به دنبال چند پاسخ برای سوالات خود باشید.

ابتدا ببینید آیا توری که انتخاب می‌کنید مجوز دارد؟ در طبیعت‌گردی حرفه‌ای است و اصول فنی و محیط‌بانی را می‌داند؟ از کارشناس حرفه‌ای استفاده می‌کند؟ راهنما و سرپرست خوبی دارد؟ دقت کنید این نکته بسیار مهم است با کسانی بروید که بدانند چطور رفتار کنند که نه به افراد و نه به طبیعت آسیب زده شود. به شما قرار است خوش بگذرد پس به نکات گفته شده حتما توجه کنید.

قیمت تورهای طبیعت‌گردی آنقدرها هم بالا نیست

معمولا تورهایی که این نوع طبیعت‌گردی‌ها را برگزار می‌کنند تورهای آموزش علمی یا تورهای تجاری هستند که قیمت تورهای آموزش علمی ارزان‌تر از تورهای تجاری است و برای تور الیمستان بسته به اینکه چه خدماتی ارائه بدهند مانند بیمه، تورگردان متخصص جنگل، پذیرایی و خدمات جانبی دارای قیمت‌های گوناگون هستند. با یک حساب سرانگشتی در نهایت به این نتیجه خواهید رسید اگر بخواهید در همین تهران یک صبح تا بعد از ظهر را برای تفریح بچرخید بیشتر از مبلغی که برای تور یک روزه به الیمستان پرداخت می‌کنید باید خرج کنید با این تفاوت که شما وقتی به جایی مانند الیمستان می‌روید از آب و هوای بکر و دست‌نخورده (البته تاحدودی) بهره‌مند می‌شوید؛ اما در تهران...

کمترین اثر را از خودتان به جا گذارید

گام دوم این است که وقتی می‌خواهید به چنین تورهای طبیعت‌گردی بروید باید قید آتش روشن کردن را بزنید و از ریختن زباله نه تنها باید بپرهیزید چه بهتر اگر بر سر راهتان زباله‌ای هم می‌بینید آنها را جمع‌آوری کنید. اگر این کارها را نکنید دور نیست زمانی که اهالی چنین روستاهایی مانع ورود شما گردشگران شوند و حتی تا جایی پیش بروند که با سازمان محیط‌زیست هماهنگ کنند و از ورود شما به چنین فضاهایی خوداری کنند. بنابراین باید تمام تلاش خود را کنید تا کم‌ترین اثر از خودتان را در طبیعت به جا گذارید. هرچه باشد مکان‌هایی مانند الیمستان یک مکان تاریخی و ارزشمند است که از گذشتگان برای ما باقی مانده و نباید آن را از بین ببریم و لازم به ذکر است این محیط از نظر تاریخی کم از تخت جمشید و شهر سوخته ندارد.

وسایل مورد نیاز برای یک طبیعت‌پیمایی دلچسب

گام سوم تجهیزاتی است که باید با خود به همراه داشته باشید تا در طول مسیر دچار مشکلات مختلف نشوید. برای کسانی که برای اولین بار می‌خواهند چنین سفرهای گردشی داشته باشند توصیه می‌شود حتما از وسایل استاندارد استفاده کنند. در غیر این صورت چون ممکن است در طول سفر استاندارد نبودن تجهیزات‌شان موجب آزار آنها شود. بهترین جا برای خرید و تهیه وسایل اینچنینی منیره است که از ابتدایی‌ترین تا حرفه‌ای‌ترین وسایل ورزشی را در آنجا می‌توانید پیدا کنید.

کفش، مهترین وسیله‌ای است که در طبیعت گردی باید به آن توجه کنید. برای جایی مانند الیمستان بهترین نوع کفش، کفش ساق‌دار است که در اکثر مکان‌های طبیعت‌گردی می‌توانید از آن استفاده کنید. از این نوع کفش‌ها هم خارجی اش در بازار زیاد است و هم ایرانی آنها. اما توجه به یک نکته زمان خرید کفش چه ایرانی چه خارجی مهم است و آن این است که قبل از خرید به زیره آن توجه کنید تا کیفیت لازم را داشته باشد. این نوع کفش‌ها برای کوهپیمایی است نه کوهنوردی و این موضوع را نیز حتما در زمان خرید مورد توجه قرار دهید.

عینک آفتابی نیز وسیله دیگری است که در طبیعت‌گردی اهمیت زیادی دارد. عینکی که دارای UV400 باشد متاسفانه قیمت بالایی دارد؛ اما به هر حال وسیله‌ای است که اگر بخواهید از خانه هم بیرون بیاید از آن باید استفاده کنید. برای همین یک بار هزینه می‌کنید و برای چنین فضاهایی هم می‌توانید از آن بهره ببرید و نیاز نیست عینک آنچنان حرفه‌ای داشته باشد. چون نور زیادی مانند فضاهایی که برف زیاد در سطح زمین نشسته است ندارد. در ضمن ضدآفتاب متناسب پوست‌تان را هم برای شروع طبیعت‌گردی فراموش نکنید.

کوله‌پشتی نیز ابزار دیگری است که قرار است آنچه با خود به همراه می‌آورید را در آن بگذارید. اول از اینکه سعی کنید سبک بار باشید و اگر دیدید احتیاج به بار و بندیل زیاد دارید از کوله‌ای استفاده کنید که کمترین فشار را بر روی شانه و ستون فقرات وارد می‌کند. البته کوله‎هایی که برای طبیعت‌گردی و کوهپیمایی ساخته شده‌اند کمی گران هستند؛ اما چون با الیمستن و یک مکان سبک شروع کرده‌اید از همین کیف‌های لپ‌تاپ هم می‌توانید استفاده کنید. ولی اگر می‌خواهید به طور مستمر در کار طبیعت‌گردی باشید کوله مناسب و استاندارد را به شما توصیه می‌کنیم. چون اگر این کار را نکنید مجبور هستید بیشتر از هزینه کوله‌پشتی خرج شانه و ستون فقرات کنید.

چوب دستی یا باتون هم از آن دسته از وسایلی است که در این طبیعت‌گردی‌ها به عنوان پای سوم و چهارم می‌تواند به کمک‌تان بیاید و طول مسیر را بدون اینکه کمتر خسته شوید طی و تعادل‌تان را حفظ کنید. علاوه بر اینکه چوب‌دستی در بالا و پایین رفتن شما بسیار کمک حال است باعث می شود فشار کمتری به ستون فقرات‌تان وارد شود. بهتر است هر دو چوب‌دستی را با خود به همراه داشته باشید تا بهتر بتوانید قدم بردارید.

این نکته شایان ذکر است که در طبیعت‌گردی هرگز چتر به همراه خود نبرید؛ چون کاملا دست و پاگیر است و معمولا در زمان بارش باران یک دست شما را اسیر خودش می‌کند و از طرف دیگر دائم به شاخ و برگ‌ها می‌خورد. برای همین به سادگی نمی‌توانید راه بروید. از طرف دیگر باریدن باران در جنگل مانند در شهر نیست و هربار می‌تواند به شکل عمودی و افقی ببارد و سر تا پای‌تان را خیس کند. توصیه ما تهیه یک پانچویی است که وقتی آن را به تن می‌کنید هم ازخودتان و هم کوله در برابر خیس شدن محافظت می‌کند.

سعی کنید در طول مسیر با خود یکسری وسایل دیگر نیز علاوه بر آنچه تا کنون گفته شد همراه داشته باشید. کیسه برای پسماند، کیف کمک‌های اولیه، طناب و تجهیزات فنی متناسب با مسیر، جی پی اس، قابلمه و کتری، بطری آب، قاشق، لیوان، چاقو، ظرف شخصی، زیرانداز، پوشاک لایه اول، پوشاک لایه دوم یا میانی (پلار)، پوشاک لایه سوم یا بیرونی (بادگیر، ضد باد و آب) جوراب، (جوراب اضافه داشته باشید)، دستکش، روکش دستکش (دولایه)، جوراب یا دستکش پر کت پر و... در این صورت است که می‌توانید یک سفر طبیعت‌پیمایی دلچسب یک روزه به الیمستان و بعد از آن سایر مکان‌های طبیعت‌گردی که شبیه به فضایی مانند الیمستان دارد داشته باشید.