دنیای پرخاصیت‌ هندوانه

تقریبا همه می‌دانند یکی از میوه‌های جذاب و دوست داشتنی در روزهای گرم تابستان، هندوانه است. این میوه قرمز و آبدار سرشار از خاصیت بوده و این در حالیست که بر خلاف طعم شیرین و ظاهر درشت‌اش کالری بسیار کمی دارد. سرمنشا این میوه به کشورهای آفریقای جنوبی برمی‌گردد و به رنگ‌های قرمز، زرد، نارنجی و سفید وجود دارد. این میوه از دسته صیفی‌جات بوده و جالب است بدانید بیش از 1200 گونه دارد که در طول تاریخچه پر فراز نشیب‌اش به وجود آمده‌اند و در نهایت تمام فواید جمع شده در هندوانه آن را به یک میوه دوست داشتنی در تابستان تبدیل کرده؛ چراکه افزایش حرارت بدن در این فصل عوارض جانبی زیادی به خصوص برای افراد گرم مزاج به همراه دارد. بنابراین هندوانه به دلیل رطوبت و خنکی که دارد این عوارض را التیام بخشیده و حرارت بدن را به سرعت کم می‌کند. به همین منظور تلاش شده در این گزارش به تعدادی از خواص بی‌شمار این میوه شیرین و آبدار اشاره کنیم که در ادامه می‌توانید بخوانید.

هندوانه و ویتامین‌هایش

لیکوپن یک آنتی‌اکسیدان است که باعث به وجود آمدن رنگ قرمز هندوانه می‌شود. آنتی‌اکسیدانی که تا مدت‌ها تصور می‌شد، تنها در گوجه فرنگی وجود دارد؛ اما مقدار زیادی از آن در هندوانه نیز موجود بوده و خطر سکته مغزی و ابتلا به فشار خون را کاهش می‌دهد. ضمن اینکه پوست، قلب و پروستات را هم سالم نگه می‌دارد. هندوانه علاوه بر اینها غنی از پتاسیم و ویتامین‌های A، B و C است. همچنین فیبر، کالری و چربی زیادی نداشته؛ اما مقدار زیادی آب دارد.

ویتامین B موجود در هندوانه مسئول تولید انرژی در بدن است. علاوه بر این هندوانه باعث جذب پتاسیم شده و از این نظر خوردن آن بسیار توصیه می‌شود که باعث بالا نگه داشتن سطح انرژی در طول روز خواهد شد. از آنجایی که کمبود ویتامین C باعث ایجاد خونریزی و التهاب لثه‌ها می‌شود هندوانه چون سرشار از این ویتامین است می‌تواند از چنین بیماری‌هایی جلوگیری کند. همچنین باکتری‌های مضر در دهان را از بین می‌برد. برای همین کسانی که به بیماری‌های دهان و لثه مبتلا هستند خوردن این میوه توصیه می‌شود.

بهتر است بدانید لیکوپن فواید زیادی دارد، خواص ضد التهابی، ضد سرطانی، تاثیر مثبت در مبارزه با سرماخوردگی، آنفلانزا و آسم از جمله خواصی است که برای لیکوپن موجود در هندوانه بیان شده است. لیکوپن برای کاهش ابتلا به بیماری ماکولار هم توصیه می‌شود. در این بیماری رادیکال‌های آزاد موجود در بدن موجب آسیب به بینایی می‌شوند که لیکوپن با اثر آنتی‌اکسیدانی خود مانع از این اثر شده و برای بهبود بیماری مفید است. به طور کلی لیکوپن با رادیکال‌های آزاد تولید شده در بدن مبارزه و از این نظر از بدن در برابر ایجاد سرطان مجافظت می‌کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن

هر کدام از ویتامین‌های موجود در هندوانه برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن مفید هستند و از آن در برابر عفونت محافظت می‌کنند و از آنجایی که خواص ضد دیابتی دارد و آب فراوان موجود در بافت‌های میوه هندوانه باعث افزایش جرم چربی، کاهش توده چربی اضافه و در نهایت کمک به درمان دیابت می‌شود خوردن آن به این بیماران نیز تجویز می‌شود. افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمن کلیوی هستند هم می‌توانند از هندوانه استفاده کنند و از تاثیرات مفید آن بر کارکرد کلیه خود همچنین دفع سنگ کلیه بهره ببرند.

هندوانه و لاغری

همانطور که از گفته‌های بالا پیداست، هندوانه به کاهش وزن بدن هم کمک می‌کند. آب زیاد موجود در آن، اینجا هم به کمک افراد دارای اضافه وزن می‌آید و معده‌شان را پر کرده و از مصرف کالری بیشتر نجات‌شان می‌دهد. نکته جالب توجه این است که هندوانه سوخت و ساز بدن را هم زیاد کرده و با این کار چربی اضافی بدن را می‌سوزاند و باعث کاهش وزن می‌شود.

پوست و هندوانه

همانطور که در بالا اشاره شد هندوانه منبع خوبی از ویتامین C است. این ویتامین یکی از مواد مغذی مورد نیاز برای سنتز کلاژن محسوب می‌شود که پوست و موها را تقویت می‌کند. لیکوپن و بتاکاروتن موجود در هندوانه از پوست در مقابل آفتاب سوختگی محافظت می‌کند. ویتامین A هندوانه هم برای پوست مفید است، آن را ترمیم می‌کند و باعث ایجاد سلول‌های جدید پوستی می‌شود.

چربی‌زدایی و بهبود فشار خون

بر اساس تحقیقات صورت گرفته شده خوردن یک برش هندوانه در طول روز از تجمع کلسترول‌های بد بدن جلوگیری می‌کند و از این طریق موجب درمان بیماری‌های قلبی می‌شود. علاوه بر این مصرف منظم آن باعث کاهش ذخیره شدن چربی در رگ‌های خونی شده که همگی به دلیل وجود سیترولین در هندوانه است. سیترولین می‌تواند اثرات مفیدی آترواسکلروز را بزداید، همچنین به کاهش میزان سفتی شریان‌ها در بدن زنان در دوران یائسگی کمک کند. سیترولین یک اسیدآمینه ضروری برای کنترل فشار خون است و از این نظر برای افراد مبتلا به فشار خون بالا کاربردی ست. 

بهتر است بدانید آب موجود در هندوانه به هضم غذا هم کمک می‌کند و باعث کاهش سوزش معده شایع در دوران بارداری می‌شود. به علاوه یک ادرارآور طبیعی است و برای آب‌رسانی خوب است. ثابت شده خوراکی‌های غنی از مواد قلیایی، مانند هندوانه، بسیاری از علائم طبیعی را که با بیشتر شدن سن بروز پیدا می‌کنند کاهش می‌دهند و باعث داشتن طول عمر و زندگی سالم‌تر می‌شوند.

مضرات هندوانه

باوجود تمام خواصی که به آنها اشاره شد لیکوپن موجود در میوه بوته هندوانه در کنار خواص زیادش مضراتی دارد که باید در مصرف آن صرفه‌جویی کرد. این ماده ممکن است باعث ایجاد تهوع، نفخ، اسهال، استفراغ، سوءهاضمه و گاز معده شود. این علائم می‌توانند برای افراد سالخورده شدیدتر باشند، زیرا معمولا دستگاه گوارش انسان به مرور زمان ضعیف‌تر می‌شود. مصرف مواد خوراکی غنی از پتاسیم، مثل هندوانه، به مقدار بسیار زیادی می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات قلبی و عروقی شود. برخی از این قبیل مشکلات و بیماری‌ها عبارتند از فقدان یا ضعف نبض، ضربان قلب نامنظم، ایست قلبی و... . این ماده همچنین می‌تواند بر کنترل حرکتی و دستگاه عصبی بدن نیز تاثیر منفی بگذارد. مصرف بیش از اندازه‌ هندوانه می‌تواند به کاهش خفیف و کوتاه‌مدت سطح فشار خون بدن منجر شود و در برخی افراد باعث بروز واکنش‌های حساسیتی شود. دیابت بارداری یکی از مشکلات شایع و در عین حال، خطرناکی است که بسیاری از زنان باردار را با مشکل مواجه می‌کند. مصرف بسیار زیاد هندوانه سطح قند خون را افزایش می‌دهد که این مسئله می‌تواند به دیابت بارداری منجر شود. مشکلات عصبی، ماهیچه‌ای از دیگر مضرات مصرف زیاد هندوانه است. چون مصرف بیش از اندازه‌ این میوه باعث افزایش میزان حجم آب را در بدن می‌شود اگر آب اضافی از بدن خارج نشود، باعث افزایش حجم خون ‌شده که این مسئله تورم پاها و افزایش میزان خستگی و فرسودگی بدن را به همراه خواهد داشت. بنابراین در مصرف هندوانه هم مانند سایر مواد حوراکی نباید زیاده‌روی کرد.

درست است که این میوه مخصوص تابستان است؛ اما در تمام طول سال می‌توان آن را یافت و همیشه از خواص بی‌شمار آن بهره برد. اما باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کرد و در گزارشی مجزا نیز در «تهران فرم» شما را برای آنکه هندوانه‌شناس شوید با روش‌های گوناگون آشنا کرده‌ایم که می‌توانید آن را مطالعه کنید.