راهنمای انتخاب قابلمه

سرویس قابلمه در لیست جهزیه یکی از اصلی‌ترین ملزوماتی است که نمی‌توان آن را فاکتور گرفت و در هر صورت در هر خانه‌ای با هر امکاناتی نیازش احساس می‌شود. قابلمه‌هایی در سایزهای گوناگون که باتوجه به میزان پخت و پز و اینکه چه غذایی قرار است در آن پخته شود متفاوت هستند. اما دنیای قابلمه‌ها علاوه بر سایز جنس‌های گوناگونی دارد که همین جنس‌ها و مدل‌های متفاوت باعث می‌شود تا طیف قیمت، کیفیت و... نیز تفاوت پیدا کند. این وسعت تنوع نیز موجب خواهد شد تا کسانی که قصد تهیه قابلمه دارند ندانند چه قابلمه‌ای مناسب، کاربردی، باکیفیت و قیمت ایده‌آل است. در این راهنما تلاش خواهیم کرد هم شما را با انوع قابلمه‌ها آشنا کنیم و هم اینکه بگوییم چه قابلمه‌ای می‌تواند برای شما مناسب بوده و طول عمر و کیفیت مطلوبی داشته باشد.

اگر بخواهیم برای قابلمه یک تعریف ساده داشته باشیم؛ قابلمه وسیله‌ای است که در آن غذا پخت و پز می‌شود. می‌بینید که این وسیله پیچیدگی خاصی ندارد و در یک تعریف تک خطی قابل معرفی کردن است؛ اما آنچه موجب می‌شود قابلمه از این تعریف معمولی فراتر برود موادی است که در ساخت آن به کار برده می‌شود. متریالی که در نهایت کیفیت، جنس، ضخامت، اندازه و قیمت آن را تعیین خواهد کرد. شاید کسانی که تجربه آشپزی ندارند ندانند که یک قابلمه می‌تواند در کیفیت و طعم غذا نیز بسیار اثرگذار باشد. چون هر قابلمه زمان استفاده و پخت و پز مقداری از فلز خود را به داخل مواد غذایی وارد می‌کند که البته میزان نفوذ فلز از ظرف پخت و پز به داخل مواد غذایی بستگی به نوع غذا که آیا بیشتر اسیدی یا قلیایی دارد.

با انواع قابلمه‌ها آشنا شوید

به طور کلی قابلمه‌ها از نظر جنس و مواد به کار رفته داخل آن به انواع رویی، آلومینیوم، استیل، مسی، لعابی، تفلون، چدن، سرامیک، گرانیت و... تقسیم می‌شود. در مجموع نیز قابلمه‌ای مناسب است که بتواند به خوبی حرارت را پخش کند و غذا را به صورت یکسان و یکنواخت به مرحله پخت برساند.

 قابلمه‌های رویی تقریبا همان قابلمه‌های قدیمی هستند که از گذشته‌های دور مورد استفاده قرار می‌گرفت و هنوز هم طرفداران خاص خود را حفظ کرده‌اند؛ اما دیگر کمتر در بازار یافت می‌شود و آنچه در حال حاضر بیشتر در بازار موجود است قابلمه‌های آلومینیومی هستند که گفته می‌شود این جنس قابلمه برای پخت غذا مفید نیست و مواد آلومینیومی که بعد از هر پخت وارد غذا می‌شود می‌تواند برای بدن مضر باشد. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم اگر به دنبال قابلمه‌هایی به این سبک هستید قابلمه رویی بیابید و از این جنس قابلمه که اتفاقا برای بدن نیز مطلوب است بهره ببرید.

قابلمه‌هایی که شما را به گذشته می‌برد

قابلمه‌های مسی و لعابی نیز قابلمه‌هایی هستند که حتی تا قبل از رویی و آلومینیوم مورد توجه آشپزها قرار گرفته بود و در سال‌های اخیر نیز بار دیگر این توجه به آنها بازگشته است. یکی از ویژگی‌های مناسب قابلمه‌های مسی این است که غذا به خوبی در آن پخته می‌شود. حرارت را به صورت یکسان پخش می‌کند و پخت در قابلمه مسی برای بدن بسیار مفید بوده و باعث آرامش و کاهش استرس نیز می‌شود. به همین دلیل این روزها گرایش به سمت استفاده از قابلمه‌های مسی افزایش یافته است. قابلمه‌های لعاب‌دار چون ظاهر خاص و کلاسیکی دارند برخی ترجیح می‌دهند از آنها استفاده کنند؛ اما توصیه ما به شما این است که در این قابلمه‌ها بیشتر برای غذاهای آبدار استفاده شود چون طول عمر روکش لعابی محدود است و بر اثر ضربه و نوسان حرارتی از بین می رود.

سرامیک را به تفلون ترجیح دهید

قابلمه تفلون زمانی که به بازار آمد به دلیل ظاهر زیبا، سبک بودن، استفاده آسان، نچسب بودن، شست و شوی ساده و... سریع به دل مصرف‌کنندگان نشست و سریع جای خود را به قابلمه‌های رویی داد غافل از آنکه برخی از مدل‌های تفلون به دلیل آنها از کادمیوم که از فلزات سنگین است استفاده می‌شد درصد مضر بودن آن را که گفته می‌شود سرطان‌زاست بالا برد. البته این اتفاق درمورد ظروفی از تفلون صدق می‌کند که از کیفیت مطلوب برخوردار نیست. در صورتی که قابلمه تفلونی که با کیفیت باشد اتفاقا برای پخت و پزهای طولانی، سرخ کردن و... بسیار هم گزینه مناسبی خواهد بود.

قابلمه‌های سرامیکی؛ اما قابلمه‌های نوظهوری هستند که ظاهری زیبا و متنوع در کنار کیفیت مناسب‌اش موجب شده تا بسیار سریع در قلب خانه‌ها یعنی آشپزخانه جا باز کند. این جنس از قابلمه‌ها دارای روکش نچسب، بدون ترکیبات مضر و تا حدی مقاوم به خوردگی است. روکش نچسب این جنس از قابلمه دقیقا مانند تفلون است با این تفاوت که حاوی ترکیبات مضر موجود در تفلون نیست. قابلمه سرامیکی هم به خوبی می‌تواند حرارت را دریافت و به صورت منظم در سطح غذا پخش کند. قیمت بالایی دارد و در استفاده و نگهداری از آن باید حساسیت‌های لازم را به خرج دهید. چون در صورت آسیب دیدن یکی از لایه‌های این مدل توصیه می‌شود دیگر مورد استفاده قرار نگیرد.

قابلمه استیل، قابلمه‌ای محبوب

اما بهتر است بدانید که یکی از بهترین انواع قابلمه‌ها، قابلمه استیل است. عمر طولانی دارد، زنگ نمی‌زنند و واکنشی نسبت به مواد غذایی ندارند. با این وجود ممکن است غذا به کف آن بچسبد چون حرارت را به صورت مستقیم به غذا انتقال می‌دهد. درنتیجه پیشنهاد می‌کنیم در این ظروف غذاهای آبدار پخت شود؛ اما اگر خوش سلیقه هستید و مراقبت خوبی از وسایل آشپزخانه خود از جمله قابلمه‌هایتان دارید قابلمه استیل گرینه خوبی خواهد بود. فقط نکته مهم هنگام استفاده از قابلمه‌های استیل تنظیم درجه حرارت است. اگر عجله نکنید و با حوصله شعله گاز را در حد کم نگه دارید نتیجه کارتان خوب می‌شود و غذایی با ته‌دیگ دلپذیر خواهید داشت. البته شست و شوی قابلمه استیل ته گرفته هم آنقدر سخت نیست با کمی سرکه و خیس خوردن قابلمه به حالت اولش برخواهد گشت.

چدن‌های سیاه، سنگین و گران؛ اما پرطرفدار 

قابلمه‌های چدن که ترکیبی از آهن و کربن است از جمله قابلمه‌هایی هستند که چند سالی می‌شود مورد استقبال مصرف‌کننده‌ها قرار گرفته است. قابلمه‌هایی که شاید در ظاهر تنوع و سر و شکل خاصی نداشته باشند، وزن بالایی هم داشته باشند، قیمت نسبت بالایی را هم به خود اختصاص بدهد؛ اما چون کیفیت بسیار خوبی دارد، غذا به خوبی در آن پخت می‌شود، مدت زمان طولانی گرما را در خود حفظ می‌کند، حرارت را به صورت یکنواخت در سطح غذا پخش می‌کند و در برابر حرارت بالا مقاوم است. درنتیجه ظاهر نه چندان زیبای آن  چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و همچنان برای افرادی باطن یک کالا را به ظاهرش ترجیح می‌دهند ایده‌آل است؛ اما بهتر است در بازار سرتان را با قابلمه‌های چدن متفرقه که در ظاهر شبیه چدن هستند اما در اصل بویی از چدن نبرده‌اند کلاه نگذارند.

قابلمه‌های گرانیتی نیز طرفداران خاص خود را دارد. قابلمه‌هایی که به خوبی در آن غذا پخته می‌شود. بر روی طعم غذا اثر نمی‌گذارد. حرارت را به خوبی در خود حفظ کرده و غذا دیر در آن می‌سوزد. این مدل قابلمه‌ها نیز در سال‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته و به آشپزخانه‌ها راه پیدا کرده‌اند.

در نهایت توصیه می‌کنیم زمان انتخاب قابلمه در بین صدها مدل، جنس، قیمت، کیفیت و... خود را سر در گم نکنید. با کمی تمرکز و پاسخ دادن به این سوالات که از قابلمه خود چه توقعی دارید؟ در نگهداری از قابلمه، پخت و پز شست و شو و... چقدر کوشا هستید؟ تا چه میزان می‌خواهید بابت قابلمه‌ای که انتخاب می‌کنید هزینه کنید؟ و... به سراغ بازار بروید. لازم است جنس شناس بوده و قیمت‌ها و جنس‌ها را با هم مقایسه کنید. برندهای معتبر قابلمه را بشناسید و سراغ این برندها بروید. شما در طول روز بابت پخت و پز بارها به سراغ قابلمه‌هایتان خواهید رفت و قابلمه با تغذیه و سلامت شما به صورت مستقیم سر و کار دارد. پس چندان هم زمان انتخاب این بخش از وسایل آشپزخانه خساست به خرج نداده و کمی جیبت‌تان را شل کنید تا چند سال بتوانید از قابلمه‌هایی با کیفیت و بدون خطر برای سلامتی‌تان بهره ببرید.